Als deze maatregelen tegen uw wil of die van uw eerste contactpersoon worden genomen, is er sprake van onvrijwillige zorg. In de Wet zorg en dwang (Wzd) zijn strenge regels beschreven voor de toepassing van onvrijwillige zorg voor mensen met een psychogeriatrische aandoening (dementie). De Wzd is een wet die regelt wat uw rechten zijn als u of uw naaste onvrijwillige zorg ontvangt.
Regelmatige evaluatie
Er moet altijd goed gekeken worden of er (vrijwillige) alternatieven zijn en of de onvrijwillige zorg wel echt nodig is. Ook moet er een uitgebreid stappenplan doorlopen worden, waarbij regelmatig geëvalueerd wordt en aan verschillende deskundigen advies gevraagd moet worden of de onvrijwillige zorg niet kan worden afgebouwd. U en uw eerste contactpersoon mogen altijd bij die evaluatiemomenten aanwezig zijn.
Bijzondere regels
Bijzondere regels gelden in de wet voor fysieke vrijheidsbeperking (bijvoorbeeld een bedhek, of een blad voor de stoel), gedragsbeïnvloedende medicatie in afwijking van professionele richtlijnen en bij insluiting (bewust afzonderen op het eigen appartement). Ook als u geen verzet vertoont en uw wettelijk vertegenwoordiger akkoord is moet het uitgebreide stappenplan doorlopen moet worden.
Menswaardige alternatieven
Dat de wet zo streng is, is niet voor niets. Uit onderzoek blijkt namelijk dat onvrijwillige zorg veel negatieve consequenties heeft waaronder afname van spiermassa, risico op ernstig letsel en het ontstaan van rusteloosheid en agressie wanneer mensen bijvoorbeeld fysiek beperkt worden. Er zijn bijna altijd betere en menswaardigere alternatieven te bedenken. Een huiselijke sfeer, een veilige woonomgeving en een zinvolle dagbesteding voorkomen dat bewoners onrustig worden of gaan rondlopen. Ook een extra laag bed, een valmat, een ballendeken en GPS zijn voorbeelden van alternatieven. Soms is (een onderdeel van) het alternatief ook de acceptatie van het risico. We accepteren dan dat iemand bijvoorbeeld kan vallen, omdat rond mogen lopen iemand fit houdt en kwaliteit van leven betekent. De zoektocht naar het beste alternatief verloopt voor iedere bewoner anders en vergt veel creativiteit.
Voor wie geldt de wet?
De Wet zorg en dwang geldt op de locaties van Amaliazorg voor bewoners in het verzorgingshuis en in het verpleeghuis voor bewoners met een indicatie voor langdurige zorg met als grondslag een psychogeriatrische aandoening (dementie). Het is ook mogelijk zonder deze indicatie, maar dan moet een ter zake kundige arts verklaren dat zij, in verband met een psychogeriatrische aandoening (dementie) zijn aangewezen op ‘zorg’, of dat er sprake is van een andere aandoening die hiermee gelijk gesteld kan worden. Wel zijn er wat verschillen tussen het verpleeghuis en verzorgingshuis. Zo zijn er in het verzorgingshuis geen gesloten afdelingen, kunnen in het verzorgingshuis geen bewoners worden opgenomen met een Wzd-gerelateerde opnamestatus en gelden er in het verzorgingshuis aanvullende regels ten aanzien van bijvoorbeeld toezicht.
Meer weten?
Meer weten over de Wet zorg en dwang?
