Zusters Karmelietessen

Huize Blijendaal in de Nieuwstraat is sinds 1644 een Karmelietessenklooster. Het werd gesticht door Moeder Margaretha der Engelen, samen met twee Ongeschoeide Karmelietaanse medezusters uit Antwerpen. Na de lange reis bezochten zij eerst de Heilige Eik in Oirschot om het nieuwe Karmelklooster direkt onder bescherming van Onze Lieve Vrouw te stellen. Huize Blijendaal was oorspronkelijk het woonhuis van de notabele Silvester Lintermans en pas na zijn lange aandringen voldeden de zusters aan zijn verzoek om hierin een klooster te starten.

Het klooster zou helaas maar 19 jaar bestaan, omdat de zusters in 1663 moesten vluchten vanwege de Protestantse Hervorming (Beeldenstorm). Zr. Margareta, die inmiddels ook wel de Heilige Non van Oirschot werd genoemd door haar uitmuntende devotie tot het H. Sacrament en het lijden van Jezus, was al op 52-jarige leeftijd in 1658 gestorven, na een buitengewoon lijden in haar laatste 7 levensjaren. Zelf heeft ze gezegd dat deze zelfkastijding en boetedoening niet goed voor haar is geweest en dat ze, achteraf gezien, beter op haar lichaam had moeten passen.

Pas in 1931 zou er een nieuw klooster worden gesticht in Blijendaal, onder de nieuwe naam Karmel St. Jozef, door zes zusters uit Den Bosch. Door giften van weldoeners kon deze Karmel verder groeien en worden afgebouwd in 1954.

Een Karmelgemeenschap is een zelfstandig klooster van maximaal 21 zusters, die door stilte, meditatie en gebed, proberen dienstbaar aan God te zijn en Zijn Liefde te verwezenlijken. Dit alles geïnitieerd in 1562 door Teresa van Avila, een Spaanse kloosterzuster die samen met Johannes van het Kruis, de orde der Karmelieten en Karmelitessen, grondig hervormde. Haar nadruk lag op armoede, gebed en beschouwing, waardoor het meest intieme contact met God tot stand kon komen.

Bij hun professie legden de zusters de gelofte van gehoorzaamheid, zuiverheid (celibaat), armoede en eenvoud af. Na het Vaticaans Concilie werd arbeid binnenshuis aanbevolen, zoals boeken vertalen, kazuifels borduren en hosties bakken. Het koorgebed 5x daags (oftewel Officie) in de kapel maakt een wezenlijk onderdeel uit van het dagelijks leven. De Karmelitessen zijn van oorsprong slotzusters, waardoor contact met de buitenwereld zich tot het hoogstnoodzakelijke beperkte (arts, pastor), om de sfeer van afzondering en het gebedsleven veilig te stellen. Bezoekers werden ontvangen door een buitenzuster in het buitenklooster (nu nog het meest originele en monumentale stuk van het gebouw).

Door middel van een fusie van verschillende Karmelgemeenschappen (officieel: Federatie van de Monialen van de Ongeschoeide Karmel in Nederland) die in 1990 tot stand kwam, werd er in 1991/92 een verzorgingstehuis aan Blijendaal aangebouwd voor hulpbehoevende zusters. Zij worden door leken verzorgd, die in dienst zijn van de zorginstelling Amaliazorg, waartoe ook het Franciscanessenklooster Nazareth (Amaliazorg Kempenhaeve) in de Koestraat behoort.

Bron: Uit in Brabant

De Karmel vandaag de dag

De Karmel St. Jozef bestaat tot op de dag van vandaag en bestaat nu nog uit een aantal (hoog)bejaarde Karmelietessen, waarvan een aantal in het kloostergedeelte woont en andere zusters in het verzorgingsdeel.

Ook al zijn de strenge regels van vroeger noodzakelijkerwijs aangepast, bidden en zingen behoren nog steeds tot het dagelijks terugkerend ritme van deze monialen, die hun leven wijden aan de ontmoeting met God en het algeheel welzijn van de wereld.

Dat de bewoners van Oirschot hen nog steeds weten te vinden blijkt wel uit de vele aanvragen om gebed en misintenties.