
Vanuit deze visie kiest Amaliazorg voor een beleid met verantwoorde veilige vrijheid. Een plek waar niemand zich beperkt hoeft te voelen en letterlijk ruimte is om je vrij te kunnen bewegen. Door veilige vrijheid op een verantwoorde manier te bieden geven we kleur aan iedere dag van al onze bewoners. Open afdelingsdeuren zijn het uitgangspunt en onvrijwillige zorg past hier niet bij. We zoeken zo goed mogelijk naar andere oplossingen en nemen dan ook niet snel een maatregel die de vrijheid beperkt.
Het beperken van vrijheid past dus niet bij de visie van Amaliazorg, maar er zijn ook strenge regels beschreven in de wet. Deze wet heet de Wet zorg en dwang (Wzd). De Wzd is een wet die de rechten regelt voor mensen met een psychogeriatrische aandoening (dementie). Als vrijheidsbeperkende maatregelen tegen uw wil of die van uw eerste contactpersoon worden genomen, dan is er volgens de Wzd sprake van onvrijwillige zorg.
Regelmatige evaluatie
In uitzonderlijke situaties kiezen we toch voor onvrijwillige zorg. We willen dan bijvoorbeeld een bedhek omhoog doen, omdat we bang zij dat iemand uit bed valt en we op dat moment geen andere oplossing zien. Dit kan pas als we eerst goed gekeken hebben of er geen (vrijwillige) alternatieven zijn en of de onvrijwillige zorg wel echt nodig is. Ook doorlopen we in zo’n situatie een uitgebreid stappenplan, waarbij we regelmatig evalueren en aan verschillende deskundigen advies vragen of de onvrijwillige zorg kan worden afgebouwd. Deze deskundigen zijn in ieder geval (naast de EVV): de medisch behandelaar, de coach onbegrepen gedrag en de Wzd-functionaris (externe arts die meekijkt of het stappenplan goed is gevolgd). U en uw eerste contactpersoon mogen altijd bij de evaluatiemomenten aanwezig zijn.
Bijzondere regels
Het volgen van een stappenplan is verplicht vanuit de Wzd als het om onvrijwillige zorg gaat (dus als de bewoner of de vertegenwoordiger het niet eens is met de maatregel die de vrijheid beperkt). Bijzondere regels gelden in de wet voor fysieke vrijheidsbeperking (bijvoorbeeld een bedhek, of een blad voor de stoel), gedragsbeïnvloedende medicatie in afwijking van professionele richtlijnen en bij insluiting (bewust afzonderen op het eigen appartement). Ook als u geen verzet vertoont en uw wettelijk vertegenwoordiger akkoord is, moet het uitgebreide stappenplan doorlopen worden.
Menswaardige alternatieven
Dat de wet zo streng is, is niet voor niets. Uit onderzoek blijkt dat onvrijwillige zorg veel negatieve gevolgen heeft zoals afname van spiermassa, risico op ernstig letsel en het ontstaan van rusteloosheid en agressie wanneer mensen bijvoorbeeld fysiek beperkt worden. Er zijn bijna altijd betere en menswaardigere alternatieven te bedenken. Een huiselijke sfeer, een veilige woonomgeving en een zinvolle dagbesteding voorkomen dat bewoners onrustig worden of gaan rondlopen. Ook een extra laag bed, een valmat, een ballendeken en GPS zijn voorbeelden van alternatieven. Soms is (een onderdeel van) het alternatief ook de acceptatie van het risico. We accepteren dan dat iemand bijvoorbeeld kan vallen, omdat rond mogen lopen iemand fit houdt en kwaliteit van leven betekent. De zoektocht naar het beste alternatief verloopt voor iedere bewoner anders en vergt veel creativiteit. Amaliazorg heeft speciaal opgeleide Coaches Onbegrepen Gedrag. Zij hebben expertise op het gebied van gedrag, geven scholing en coaching aan medewerkers en daardoor kan onvrijwillige zorg vaak voorkomen worden.
Voor wie geldt de wet?
De Wet zorg en dwang geldt op de locaties van Amaliazorg voor bewoners met een indicatie voor langdurige zorg met als grondslag een psychogeriatrische aandoening (dementie). Het is ook mogelijk zonder deze indicatie, maar dan moet een ter zake kundige arts verklaren dat zij, in verband met een psychogeriatrische aandoening (dementie) zijn aangewezen op ‘zorg’, of dat er sprake is van een andere aandoening die hiermee gelijk gesteld kan worden.
Meer weten?
Meer weten over de Wet zorg en dwang?