Amaliazorgs aanpak: de 10 sleutels tot leefgeluk van bewoners

1. Verantwoorde veilige vrijheid

Wij hebben een opendeurenbeleid, waardoor bewoners zich vrij kunnen bewegen binnen en buiten onze gebouwen. Uiteraard kijken we per bewoner wat mogelijk, veilig en verant­woord is. We houden daarbij ook rekening met het veiligheidsgevoel van medebewoners. Zo zijn er bewoners die zelf naar de bakker gaan, bewoners die samen een dagelijkse ronde maken door de (klooster-)tuinen op onze locaties of aansluiten bij een activiteit waar ze ook naar toe gingen toen ze nog thuis woonden. Waar ‘vroeger’ gesloten deuren vaak voor frustratie zorgden, brengen open deuren nu beweging, sociale contacten en een gevoel van vrijheid. Drie dingen die volgens ons bijdragen aan leefgeluk en ook onderbouwd zijn door wetenschappelijk onderzoek.

2. Levensverhaal en interesses centraal zetten

Het levensverhaal van elke bewoner staat centraal, waardoor wij hun wensen en behoeften beter kunnen begrijpen. Bij de verhuizing vragen we om dit verhaal en voeren we een welkomstgesprek welzijn om interesses in kaart te brengen. Deze infor­matie verwerken we samen met de belangrijkste elementen uit de levensgeschiedenis in een welzijnsplan, dit wordt opgenomen in het zorgdossier, en vormt de leidraad voor het welzijn. Wanneer het ziektebeeld veranderd en een bewoner in een andere fase van dementie komt, kunnen andere aspecten van het levensverhaal onverwacht de boventoon gaan voeren. Zo kunnen oorlogstrauma’s of het verlies van een kind opeens heel prominent worden in de beleving van een bewoner. Omdat wij het levensverhaal kennen, kunnen wij daarop inspelen. 

Wij bieden maatwerk en volgen het individuele ritme van de bewoner. Uitslapen, een pyjamadag, en eten op flexibele tijden is mogelijk. We vragen naasten om een Spotify-playlist met lievelingsmuziek en een lijst met favoriete programma’s of televisiemomenten op YouTube, zodat we deze kunnen afspelen. Elke bewoner sluit bij andere activiteiten aan, want iedereen heeft eigen interesses. Er is geen vast activiteitenprogramma, dit wordt steeds aangepast aan de unieke behoeften van een groep bewoners. Bij ons zit een bewoner nooit ‘verplicht‘ elke week aan de bingo.

3. Medisch model losgelaten

We bieden uitstekende zorg en willen dat behouden. Toch gaat het in de halfjaarlijkse gesprekken met de bewoner en de wettelijk vertegenwoordiger vooral over het optimali­seren van het leefgeluk van de bewoner. Zo praten wij niet meer over multidisciplinaire overleggen (MDO’s), maar voeren wij leefgelukgesprekken. De (para)medische collega’s worden alleen gevraagd als het echt nodig is, veelal op afspraak. Want wij geloven dat het optimaal inrichten van het welzijn rondom een bewoner meer bijdraagt aan het leefgeluk. Door deze manier van werken vragen wij van een medisch behandelaar om beleid te maken waarmee de zorgcollega’s twee weken vooruit kunnen. Dat is echt anders dan bij andere zorginstellingen waar de medische zorg nog steeds de hoofdmoot is bij evaluatiegesprekken en vaak zichtbaar op de woongroepen.

4. Nadruk op welzijn

Bij Amaliazorg leggen we de nadruk op welzijn. Dat is terug te zien in de functieverdeling in onze teams waar zorgmedewerkers samenwerken met huiskamermedewerkers en afdelingsassistenten. Zorgmedewerkers zijn onze zorg-experts en krijgen veel ruimte en verantwoordelijkheid om te doen waar zij het beste in zijn. Maar de basis voor een fijne dag ligt bij bewoners vooral in optimaal welzijn en leefgeluk. Daar werken de teams elke dag hard aan door kleine en grote welzijnsactiviteiten te bieden die afgestemd zijn op de individuele behoefte van die bewoner op dat moment. Deze betrokkenheid en persoonlijke aandacht zorgen voor de warme woon- en werkomgeving die kenmerkend is voor Amaliazorg.

5.Vrijwilligers koppelen aan bewoners

Vrijwilligers koppelen we zoveel mogelijk aan één of twee vaste bewoners, aan een woongroep of een passende groepsactiviteit. We houden daarbij rekening met de wensen en kwaliteiten van de vrijwilliger. Dit zorgt voor meer plezier bij zowel de bewoner als de vrijwilliger. Onze stafmedewerkers mogen één welzijnsuur per twee weken inzetten om een activiteit te doen met bewoners. Zo gaan bijvoorbeeld de directie­secretaresses iedere twee weken op pad met twee bewoners.

6. Coachcirkel

We hebben rondom de bewoners een unieke coachcirkel ingericht met kwaliteitsverpleegkundigen, coaches onbegrepen gedrag en gespecialiseerd medewerkers welzijn. Elk op hun eigen manier kijken en helpen zij medewerkers om beter aan te sluiten bij de behoeften van bewoners. Zo bieden zij laagdrempelige en directe steun tijdens het dagelijkse werk en de soms bijbehorende uitdagingen. De coachcirkel biedt ondersteuning op de inhoud van het werk. Heeft een collega een andere vraag? Dan is er ondersteuning van de leidinggevende, want wij werken niet met zelfsturende teams.

7. Scholing in dementie en onbegrepen gedrag

Alle medewerkers op de werkvloer scholen we bewust in het begrijpen van en omgaan met inspelen op de behoeften van bewoners. Deze scholing is cruciaal, omdat zij allemaal in contact komen met bewoners die in vrijheid rondlopen binnen en buiten de locaties. Dankzij deze aanpak en de inzet van onze eigen coaches onbegrepen gedrag kunnen bewoners met complex gedrag bij Amaliazorg blijven wonen, zelfs als hun gedrag verandert. Verhuizen is bij ons daarom (bijna) nooit nodig.

8. Netwerkparticipatie

Wij geloven dat de betrokkenheid van het netwerk rondom de bewoner onmisbaar is. We gaan daarom in gesprek met het netwerk over hun bijdrage aan het welzijn van de bewoner. Dit noemen we netwerkparticipatie. Dit kan door gezamenlijke activiteiten, zoals voetbalwedstrijden kijken of elke vrijdag samen friet eten, voort te zetten. Samen kunnen we meer kleur geven aan het leven van de bewoner. Het uitgangspunt is het leefgeluk van de bewoner te vergroten. We doen dit nu niet, omdat we extra handen nodig hebben om medewerkers te ontlasten. We begrijpen dat dit in de toekomst kan veranderen. Wanneer dat dan zo is, hebben we al hard gewerkt aan het opbouwen van een sterke band met elkaar. Het netwerk van een bewoner is altijd van harte welkom op de woongroep.

9. Wens van de bewoner voorop

Ook als de wens van de bewoner botst met de normen en waarden van de wettelijk vertegenwoordiger, volgen we het ritme en de voorkeuren van de bewoner. Bijvoorbeeld als een familielid graag wil dat de bewoner naar een grotere kamer verhuist, dan doen wij dat alleen als dat bijdraagt aan het leefgeluk van de bewoner. Als de bewoner veel contacten heeft opgebouwd binnen de woongroep of de route naar buiten kent, is dat voor ons belangrijker dan de wens van de familie en verhuist de bewoner niet.

10. Innoveren op wat echt belangrijk is

We maken bewuste keuzes in waar we ons innovatiebudget aan besteden. We geloven in sociale innovaties die het werk makke­lijker maken, medewerkers vitaal houden, maar vooral het leefgeluk van bewoners verbeteren. Voor medewerkers hebben we bijvoorbeeld het vitaliteitspro­gramma Amalia Vitalia, met activiteiten zoals stoelmas­sages, coaching voor werk- en privébalans en voedingsadvies. Medewerkers kunnen werkgelukge­sprekken voeren waarin ze aan kunnen geven wat ze graag willen om fijn aan het werk te blijven. Hebben medewerkers een goed idee om belevingsgerichter te werken? Dan kunnen ze aankloppen bij het beste idee van Amaliazorg. Zo zijn ZEN-zorgstoelen en Spotify-abonnementen aangeschaft. Medewerkers worden gehoord en gezien. Dit is in het belang van de bewoners, want het werkgeluk van de medewerkers vertaalt zich in leefgeluk van de bewoners. Een andere belevingsgerichte innovatie is de moderne zorgalar­mering, waardoor de nachtrust van bewoners niet meer gestoord wordt door nachtelijke rondes van medewerkers. Als er echt iets aan de hand is, krijgen de medewerkers een melding.

Deze tien sleutels...

... laten zien dat wij het leefgeluk van bewoners centraal zetten. Medewerkers, vrijwilligers en naasten hebben nog veel meer praktijkvoor­beelden om te delen. We zetten in op werk- en leefgeluk. Dat dit lukt blijkt uit onze hoge scores in werkgeluk (8,6 in het recente medewerkerstevredenheidsonderzoek) en cliënttevredenheid (al jaren op rij boven de 9). Deze cijfers zijn niet slechts statistieken, maar de dagelijkse realiteit van een fijne werkplek en woonomgeving. Met aandacht. Daar zijn wij trots op, maar dit is vooral fijn voor alle bewoners, hun naasten, medewerkers en vrijwilligers.