Vijf tips om alvast over na te denken als thuis wonen niet meer gaat vanwege dementie

Nadenken over een verhuizing naar een verpleeghuis. Dat is iets waar u waarschijnlijk liever niet bij stil staat. Toch is het goed om daar tijdig over na te denken. Want u wilt toch zeker weten dat u, als het nodig is, de goede keuze maakt. Wij helpen u op weg met een aantal tips.

Als u 24 uur per dag nabijheid van zorg nodig hebt en uw mantelzorger(s) kunnen u dat niet meer bieden, dan gaat thuis wonen niet meer. Dan volgt er een grote stap voor u en uw mantelzorger(s); een verhuizing naar een verpleeghuis. Het geeft u en uw mantelzorger(s) rust als u dan al het verpleeghuis hebt gevonden dat het beste bij u past. Daarom is het goed om tijdig te oriënteren en niet te wachten tot het niet anders meer kan.


Tip 1: Oriënteren

Het begint met duidelijk krijgen wat bij u past. In wat voor soort verpleeghuis wilt u wonen als het niet anders kan? Kleinschalig, grootschalig of een particulier verpleeghuis? Spreek met uw familie over uw wensen. En vooral ook over wat u niet wilt. Op zorgkaartnederland.nl en kiesbeter.nl kunt u bekijken welke verpleeghuizen er bij u in de buurt zijn, hoe ze gewaardeerd worden en kunt u de kwaliteit vergelijken. Op de websites van de verpleeghuizen kunt u vervolgens meer te weten komen. Dan is het tijd om een kijkje te gaan nemen bij een aantal verpleeghuizen. Bevalt de sfeer? Kunt u zich er thuis voelen? Welke activiteiten zijn er mogelijk? Is er een tuin? Bedenk vooraf wat u belangrijk vindt en op welke vragen u antwoord wilt hebben.

Tip 2: Indicatieaanvraag

Een verhuizing naar een verpleeghuis wordt actueel op het moment dat u 24 uur per dag nabijheid van zorg nodig heeft. Dan hebt u recht op zorg vergoed vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Hiervoor heeft u een Wlz-indicatiebesluit ‘Beschermd wonen met intensieve dementiezorg’ nodig. Deze vraagt u aan bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Alleen met zo’n indicatie kunt u verhuizen naar een verpleeghuis. Het kan zijn dat het CIZ besluit om de indicatie ‘Beschut wonen met intensieve begeleiding en uitgebreide verzorging’ af te geven. Hiermee kunt u niet verhuizen naar een verpleeghuis. Laat u daarom door uw zorgtrajectbegeleider, huisarts of het verpleeghuis van uw keuze ondersteunen bij het aanvragen van de indicatie. Bij de aanvraag kunt u aangeven welk verpleeghuis uw voorkeur heeft.

Tip 3: Bereid u voor op een bezoek van het CIZ

Besluit uw familie dat het beter voor u is om naar een verpleeghuis te verhuizen en vraagt u de indicatie dus niet zelf aan? Dan onderzoekt het CIZ eerst of er bij u sprake is van ernstig nadeel (of een aanzienlijk risico hierop) als gevolg van een psychogeriatrische aandoening (dementie). Daarnaast wordt zorgvuldig onderzocht of opname en het verblijf noodzakelijk en geschikt is om het ernstig nadeel af te kunnen wenden. Ook wordt onderzocht of er geen minder ingrijpende mogelijkheden zijn voor het verlenen van onvrijwillige zorg. Vervolgens geeft het CIZ een besluit tot opname en verblijf af. Dit gebeurt wanneer de cliënt tijdens een gesprek geen blijk geeft van de nodige bereidheid tot opname en verblijf in een accommodatie, maar zich daartegen ook niet verzet. Als een cliënt zich wel verzet, dan beoordeelt het Wzd-team van het CIZ de aanvraag voor opname en verblijf via een rechterlijke machtiging, verlenging inbewaringstelling of een voorwaardelijke machtiging. Zij besluiten vervolgens of er een verzoekschrift bij de rechter wordt ingediend. Het is de rechter die uiteindelijk beslist of een machtiging daadwerkelijk wordt afgegeven. Daarnaast geeft het Wzd-team schriftelijk advies aan de officier van justitie die een verzoek tot een rechterlijke machtiging in het kader van de Wet forensische zorg (Wfz) voorbereidt. Meer informatie over de Wet zorg en Dwang vindt u op de website www.dwangindezorg.nl


Tip 4: Wachtlijst

Als de indicatie er is, dan neemt het verpleeghuis van uw voorkeur contact met u op. Als er nog geen plaats is, dan komt u op een wachtlijst. Het verpleeghuis bespreekt met u of u tijdelijk naar een ander verpleeghuis gaat of thuis nog zorg krijgt. Met een Wlz-indicatie gaat u een eigen bijdrage betalen. Ook voor thuiszorg waar dit eerst niet het geval was, omdat deze werd geregeld via de Zorgverzekeringswet. Met een Wlz-indicatie heet de thuiszorg voortaan overbruggingszorg en wordt betaald vanuit de Wlz. Bij die wet hoort een eigen bijdrage. De hoogte is afhankelijk van uw inkomen en vermogen. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) berekent en int uw eigen bijdrage. Via hetcak.nl kunt u een proefberekening van uw eigen bijdrage maken.

Tip 5: Regel een levenstestament of volmacht

Dementie is een ziekte waarbij moeilijke keuzes horen. Eén daarvan is ook het op tijd nadenken over het aanwijzen van een gevolmachtigde en het delen van persoonlijke keuzes rondom behandelingen en reanimatie. Mocht het moment komen dat iemand met dementie zijn of haar wil niet goed meer duidelijk kan maken, dan mag hij of zij juridisch gezien niet zelf meer handelen. Het is belangrijk om dat moment voor te zijn en een gevolmachtigde aan te wijzen. Dit kan bijvoorbeeld een familielid zijn. Dit is handig bij beslissingen over zorg, maar ook bij financiële zaken. De notaris kan de schriftelijke verklaring, ook wel volmacht genoemd, opstellen. Een andere optie is het opstellen van een levenstestament bij de notaris. Hierin worden naast de gevolmachtigde(n) ook nog andere persoonlijke keuzes opgenomen zoals wensen rondom de persoonlijke verzorging. Is het nog een stap te ver om dit te regelen? Probeer het dan wel vast bespreekbaar te maken. Wilt u hierover meer lezen? Lees dan de folder ‘Rechtsbescherming bij dementie’ van Alzheimer Nederland.

Hebt u nog vragen? Neem dan contact op met het cliëntservicebureau van Amaliazorg.